Instytut Radowy w Warszawie

Pierwsza siedziba Instytutu przy ul. Wawelskiej	Otwarcie Instytutu, Maria Skłodowska-Curie sadzi jedno z sześciu pamiątkowych drzew w ogrodzie Instytutu

Inicjatywa zorganizowania Instytutu Radowego, wzorowanego na paryskim, została wyrażona przez Marię Skłodowską-Curie podczas jej pobytu w Warszawie w 1921 roku. Utworzono wtedy Towarzystwo Instytutu Radowego pod jej honorowym patronatem. Dnia 9 marca 1923 r. Polski Komitet do Zwalczania Raka powołał "Komitet Daru Narodowego im. Marii Skłodowskiej-Curie w celu zbudowania Instytutu Radowego w Warszawie". Pełnomocnikiem uczonej została jej siostra Bronisława Dłuska. Uroczystość położenia kamienia węgielnego pod budowę odbyła się 7 czerwca 1925 r., zaś uroczyste otwarcie Instytutu przy ulicy Wawelskiej nastąpiło 29 maja 1932 r. Gościem honorowym obydwu uroczystości była Maria Skłodowska-Curie, która ofiarowała nowej placówce gram radu o wartości ponad pół miliona ówczesnych złotych. W ceremonii otwarcia wzięli udział przedstawiciele najwyższych władz państwowych z Prezydentem Rzeczypospolitej Ignacym Mościckim na czele oraz liczni przedstawiciele świata nauki i medycyny.

Instytut miał być zarówno ośrodkiem leczniczym, jak i badawczym. Jego pierwszym dyrektorem został dr med. Franciszek Łukaszczyk. Była to nowoczesna placówka, dysponująca pięcioma aparatami do rentgenoterapii i 166 ładunkami radowymi. W 1935 r. odsłonięto przed Instytutem pomnik Marii Skłodowskiej-Curie, zaś biegnąca obok ulica otrzymała jej imię.

W 1951 r. połączono Instytut Radowy z Instytutem Onkologii w Krakowie oraz z Państwowym Instytutem Przeciwrakowym w Gliwicach i utworzono Instytut Onkologii im. Marii Skłodowskiej-Curie z centralą w Warszawie i oddziałami w Krakowie i Gliwicach.

W 1984 r. przekształcono go w Centrum Onkologii – Instytut im. Marii Skłodowskiej-Curie, będace wiodącą placówką onkologiczną w Polsce. Obecnie Centrala Instytutu znajduje się na Ursynowie, a Klinika Onkologiczna przy ulicy Wawelskiej w Warszawie.

Obecna siedziba Centrum Onkologii – Instytutu im. Marii Skłodowskiej-Curie

W Instytucie działa, założone w 1994 r., Towarzystwo Marii Skłodowskiej-Curie w Hołdzie, którego celem jest rozpowszechnianie informacji o jej życiu i dziele. Podczas Nadzwyczajnego Walnego Zjazdu Towarzystwa w 1995 r. godność Członka Honorowego nadano Pani Ewie Curie-Labouisse, córce Marii. W maju 2011 r. obok Instytutu otwarto Ścieżkę Edukacyjną Marii Skłodowskiej-Curie, zawierającą najistotniejsze informacje o Patronce.

Ścieżka Edukacyjna Marii Skłodowskiej-Curie

Przemówienie Marii Skłodowskiej-Curie w czasie uroczystego otwarcia Instytutu Radowego w Warszawie (29.05.1932)

Szanowny Panie Prezydencie,
Szanowne Panie i Szanowni Panowie,

w dniu, w którym witamy powstanie Instytutu Radowego w Warszawie, miło mi wyrazić wdzięczność wszystkim tym, którym dobra wola, sympatia i poświęcenie pozwoliły dzieła tego dokonać, mimo trudnych warunków, w jakich się ono rozwija. Obywatele kraju mego rodzinnego zrobili mi wielki zaszczyt, dając imię moje nowej placówce. Jednakowoż zupełnie zdaję sobie sprawę z tego, że nie o imię tu głównie chodzi, lecz o owocną pracę, której się od Instytutu spodziewamy. Komitet takowego słusznie, jak sądzę, postanowił otworzyć naprzód część leczniczą, aby spełnić względem społeczeństwa polskiego obowiązek postawienia na wysokiej stopie nowej i trudnej terapii, od której wiele się można spodziewać dla złagodzenia cierpień. Jednakowoż, terapia ta powinna być w łączności nieustannej z pracą naukową, bez której postępów czynić nie może. Przytem poszukiwanie czystej wiedzy jest jedną z istotniejszych potrzeb ludzkości. Tak więc mam nadzieję, że puszczenie w ruch pracowni naukowych przewidzianych dla Instytutu, nastąpi wkrótce po otwarciu sekcji lekarskiej. Inauguracja dzisiejsza jest dowodem opieki, jaką Rząd, Miasto i społeczeństwo polskie otaczają Instytut Radowy. Z zupełnem zaufaniem zatem życzę temu Instytutowi pomyślnego rozwoju, a Komitetowi i Dyrektorowi sekcji lekarskiej powodzenia w pracy, której odpowiedzialność zechcieli na siebie przyjąć.

Maria Skłodowska-Curie